ის მაქსიმუმს ანუ 8,7 მილიარდ ადამიანს 2055 წელს მიაღწევს, რის შემდეგაც დაიწყება ვარდნა.
როგორც Deutsche Bank-ის ანალიზიდან ჩანს, დღეს მოსახლეობა მსოფლიოში 7 მილიარდზე ოდნავ მეტი ადამიანისგან შედგება და პიკურ მაჩვენებელს – 8,7 მილიარდს – 2055 წელს მიაღწევს. შემდგომში ის თანდათანობით შემცირდება. ყველაზე სერიოზული ცვლილებები ეხება ასაკობრივ პირამიდას: მოსახლეობა შეუქცევადად ბერდება, თანაც როგორც ევროპაში, ასევე აფრიკაში.
გთავაზობთ მოსალოდნელი ცვლილების შკალას 15 ქვეყნის მაგალითზე 2000 წლიდან 2100 წლამდე დროის მონაკვეთში, რომელიც მარტინ დე ვულფმა გაეროს მონაცემების საფუძველზე გამოთვალა.
დასავლეთის სახელმწიფოებს შორის საფრანგეთი გამონაკლისია. მას შობადობის მხრივ ევროპაში სტაბილურად უკავია პირველი ადგილი (საშუალოდ ორი ბავშვი ერთ ქალზე), მისი მოსახლეობა დღევანდელი 65 მილიონიდან თითქმის 80 მილიონამდე გაიზრდება 2100 წლისთვის, რაც ორჯერ მეტია 1950 წელთან შედარებით.
მიუხედავად ამისა, ასაკობრივი პირამიდა ნელ-ნელა სწორდება: საუკუნის ბოლოს 70 წლის ადამიანი იქნება იმდენივე, რამდენიც ერთი წლის ჩვილი, 14 წლის მოზარდი და 30 წლის ზრდასრული ადამიანი, და ეს იმ ფონზე, როდესაც დღეს ყველაზე დიდ ასაკობრივ ჯგუფს 50 წლის ადამიანები წარმოადგენენ. იმის მიზეზი, რომ ასაკობრივ ჯგუფებში ასე იზრდება ასაკოვანი ადამიანების წილი არის ის, რომ მოსალოდნელია სიცოცხლის ხანგრძლივობის ზრდა.
მსგავსი ვითარებაა დიდ ბრიტანეთშიც: ქვეყნის მოსახლეობა 2010 წლის 62 მილიონი ადამიანიდან 22-ე საუკუნის დასაწყისისათვის 75,6 მილიონამდე გაიზრდება. ანალოგიური ცვლილებაა ადამიანების ასაკთან დაკავშირებით: მომავალ თაობებში ასაკოვანი ადამიანების წილი საგრძნობლად გაიზრდება.
გერმანიის მოსახლეობა შემცირდება: 2010 წლის 82 მილიონიდან 2090 წლის 70,1 მილიონამდე, მაგრამ 2100 წლისთვის მაინც გაიზრდება 70,3 მილიონ ადამიანამდე. ასეთი ვარდნის მიზეზი, დაბალი შობადობაა.
მსგავსი ვითარებაა იაპონიაშიც, სადაც ვარდნა საუკუნის ბოლოსთვისაც კი არ შეწყდება. მისი მოსახლეობა 125 მილიონიდან 91 მილიონამდე შემცირდება, რაც 100 წელიწადში 27,2%-ს შეადგენს! რომ აღარაფერი ვთქვათ დაბერებაზე… უკვე 2020 წლისთვის იაპონელების 20% 70 წელს გადაცილებული იქნება.
ჩინეთის მოსახლეობა უახლოეს წლებში პირველობას ინდოელებს დაუთმობს და 2090-იან წლებში მათი მილიარდიანი მოსახლეობის რიცხვი შემცირდება. იმავდროულად, ჰონკონგში აბსოლუტურად განსხვავებული სურათი იქნება: ქალაქის მოსახლეთა რაოდენობა 2010 წლის 6,7 მილიონიდან ასწლეულის ბოლოსთვის 10,3 მილიონამდე გაზირდება.
რუსეთშიც ამ მაჩვენებლის ვარდნა იქნება. მოსახლეობა ნელ-ნელა შემცირდება და 2100 წლისთვის მათი რაოდენობა 111 მილიონს შეადგენს. 100 წლის განმავლობაში – 24%-იანი შემცირება.
ამერიკაში, სტაბილური ზრდა გაგრძელდება 2100 წლამდეც და მოსახლეობა დღევანდელი 310 მილიონიდან გაიზრდება 478 მილიონამდე, თან ასაკობრივი პირამიდაც გასწორდება.
თითქოს, ბრაზილიის მოსახლეობა ქვეყნის ეკონომიკური ზრდის კვალდაკვალ უნდა გაზრდილიყო. სინამდვილეში, საუკუნის ბოლოსკენ, განსხვავებული სურათი იქნება: დღევანდელი 194 მილიონიდან 2040 წლისთვის მაქსიმუმს, 224 მილიონს მიაღწევს, რასაც თანდათანობითი ვარდნა მოჰყვება და 2090 წლისთვის ამ ქვეყანაში დაახლოებით 180 მილიონზე ნაკლები ადამიანი იცხოვრებს.
მეზობელ არგენტინაშიც ანალოგიური ვითარებაა: 2065 წლამდე ზრდა (51,3 მილიონის), შემდეგ სტაგნაცია, და ბოლოს ნელი ვარდნით ის შემცირდება 49 მილიონ ადამიანამდე 2100 წლისთვის.
აფრიკაში ძალიან საინტერესოა ასაკობრივი პირამიდის ცვლილება. დღეს იქ მოსახლეობა ძალიან ახალგაზრდაა, თუმცა დაბერება საერთო მსოფლიო ტენდენციის ფეხდაფეხ მასაც ემუქრება. მაგალითად, ეგვიპტეში (აქ შობადობა მაღალ ნიშნულზე შენარჩუნდება 2070 წლამდეც) ახალგაზრდები 19 წლამდე (დღეს ეს ყველაზე დიდი ასაკობრივი ჯგუფია) საკუთარ მშობლებზე დიდხანს იცოცხლებენ და ყველაზე მრავალრიცხოვან ფენად დარჩებიან მთელი თავიანთი ცხოვრების განმავლობაში, რასაც გარდაუვლად მოჰყვება მოსახლეობის დაბერება.
იგივე ეხება ბურკინა-ფასოს, სადაც ახალგაზრდების წილი შემცირდება, მიუხედავად იმისა, რომ 100 წლის განმავლობაში მისი მოსახლეობა რვაჯერ გაიზრდება. როგორც ჩანს, მსგავსი ვითარება შეიქმნება კენიაშიც.
და ბოლოს, კატარი. მისი მოსახლეობა არსებითად გაიზრდება, და ასაკობრივი პირამიდაც გასწორდება. ამაში გასაკვირი არაფერია. მიუხედავად ამისა, ქალების და მამაკაცების თანაფარდობა გაცილებით საინტერესოა: მიუხედავად ბუნებრივი წონასწორობისა დაბადებული გოგონების და ბიჭების რაოდენობას შორის, ბიჭები უფრო მეტნი ხდებიან ფაქტობრივად ყველა ასაკობრივ კატეგორიაში. ასეთი სიტუაცია შენარჩუნდება 2100 წლის ჩათვლით.
14.10.13
Discussion about this post