რამდენად მნიშვნელოვანია, დავიცვათ გარემო, რომელშიც ვცხოვრობთ და როგორ აისახება მის მიმართ ჩვენი დამოკიდებულება ჩვენსავე ჯანმრთელობაზე? რა განსაზღვრავს ჩვენი ორგანიზმის სიჯანსაღეს? როგორ შეგვიძლია, ხელი შევუწყოთ და ხელი შევუშალოთ ვირუსების გავრცელებას ჩვენ ირგვლივ? – ეს არის შეკითხვები, რომლებზე პასუხებსაც ჩვენი ყოველდღიური ქმედებები განსაზღვრავს.
თითოეულ მოქალაქეზე დამოკიდებული, როგორი იქნება მისი საცხოვრებელი გარემო. ჩვენ კი გვაქვს ვალდებულება, ვიზრუნოთ არა მხოლოდ ჩვენი ჯანმრთელობის, არამედ – სხვების ჯანმრთელობის ხარისხზე. ამ საკითხზე “თბილისი თაიმსის” შეკითხვებს ეკოლოგი, კახა ბახტაძე პასუხობს.
საქართველოს მაგალითზე, რა გავლენა აქვს გარემოს დაცვის ხარისხს ვურუსების გავრცელებაზე?
ნარჩენების მართვა, წყლის ხარისხი პირდაპირ არის დაკავშირებული სანიტარიასთან. ძალიან ბევრგან სასმელი წყლის ხარისხი არ შეესაბამება იმ მოთხოვნებს, რაც მისაღებია. ძალიან ხშირ შემთხვევაში ეს არის მთელს საქართველოში სწორედ ბიოლოგიური დაბინძურების შედეგი.
დასავლეთ საქართველოში არის მნიშვნელოვანი პრობლემა – აქ ჭა და საკანალიზაციო ორმოები ორი-სამი მეტრით არის ერთმანეთისგან დაშორებული. ცხადია, ჭის წყალი ბინძურდება.
ნაგავსაყრელები, ნარჩენების მართვა საქართველოში მნიშნელოვანი პრობლემებია. მართალია, რაღაც დონეზე გარკვეული ნაბიჯები გადაიდგა, მაგრამ ბევრად მეტია გასაკეთებელი ამ მიმართულებით.
საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში რამდენად არის დაცული ჰიგიენური ნორმები?
მნიშვნელოვანია სანიტარიასთან დაკავშირებული პრობლემები სკოლებში. ძირითადად, აქ საბაზისო ჰიგიენური ნორმები დაცული არ არის. ცოდნის გაცემაა საჭირო, რა მნიშვნელობა აქვს ჰიგიენის დაცვასა და სანიტარიის საკითხებს.
ყოველდღიურად რა შეცდომებს უშვებენ საქართველოში ადამიანები სანიტარიის მხრივ?
ჩვენს ქვეყანაში არის ერთი მნიშვნელოვანი პრობლემა – ადამიანებს მიაჩნიათ, რომ თუკი ცხოვრობენ რთულ გარემოში, სადაც მეტად აქვს ვირუსებსა და ბაქტერიებთან ურთიერთობა, მით უფრო ძლიერი იმუნიტეტი აქვთ – ეს ასე არ არის, ძალიან ცუდი დამოკიდებულებაა. პირიქით, ორგანიზმი ბევრად უფრო ზიანდება. ადრე ადრე ნაკლები ხელმისაწვდომობა იყო ჰიგიენასა და სანიტარიაზე, ადამიანები ცოცხლობდნენ 40-45 წლამდე, შემდეგ უკვე ცხოვრების ხანგრძლივობა გაიზარდა.
ევროპისა და ამერიკის ქვეყნებში, სადაც შესაბამისი საკითხები უფრო მოგვარებულია, სიცოცხლის ხანგრძლივობა და ხარისსი უფრო მეტია. ჩვენს ქვეყანაში ოჯახებიდან წამლებზე დიდი თანხა გადის და ყველაზე მნიშვნელოვანი ბიზნესი ფარმაციაა. სხვაგან ასე არ არის – ნაკლებად მოწყვლადები არიან წყლისა და საკვები პროფუქტების მიმართ, ვირუსის გავრცელების მიმართ.
მასალა მოამზადა : მარიამ ტიელიძემ