რა ხდება აფხაზეთში, როგორი სოციალურ-პოლიტიკური ფონია რეგიონში „თბილისი თაიმსი“ სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორ ელგუჯა ქავთარაძეს ესაუბრა, რომელიც აფხაზეთიდან დევნილია და ამავე დროს აქტიურად არის ჩართული აფხაზეთის საკითხებთან დაკავშირებულ მუშაობაში.
ბატონო ელგუჯა როგორ ფიქრობთ რამ განაპირობა საქრთველოსათვის აფხაზეთის რეგიონის დაკარგვა, იყო თუ არა ეს მაშინდელი ხელისუფლების პოლიტიკური შეცდომა და შესაძლებელი თუ იყო აღნიშნულის თავიდან აცილება?
აფხაზეთის რეგიონის დაკარგვა და საერთოდ საქართველოს დიპლომატია განაპირობა რუსულმა პოლიტიკამ. აფხაზეთის რეგიონის დაკარგვის თავიდან აცილება -ეს შეკითხვა მგონი არასწორედ არის დასმული რადგან, როგორც ახლანდელი ხელისუფლება, ისე მაშინდელი ხელისუპლებაც პრორუსული იყო, რუსულ პოლიტიკას ატარებდა და აქედან გამომდინარე აფხაზეთის დაკარგვის თავიდან აცილების გზებზე საუბარი არაფრის მომცემია. ეს იყო შევარდნაძის მთავრობა, ეს არის დღევანდელი მთავრობა. როცა ხელისუფლება არის პრორუსული, როცა ოკუპანტს ეფერები, იქ არაფერი გამოვა.
აქვს თუ არა ახალ მთავრობას იმის პოტენციალი, რომ რუსეთთან ურთიერთობების ნორმალიზება და შესაბამისად აფხაზეთისკონფლიქტის მოგვარება შეძლოს?
დღევანდელ ხელისუფლებას არავითარი პოტენციალი არ გააჩნია, იქიდან გამომდინარე, რომ ეს ხელისუფლება არის სუფთა პრორუსული. საუბრობენ ვითომდა შერჩევით სამართალზე, გარკვეული პოლიტიკური პროცესების მართვაზე, დეკლარირებულია ევროინტეგრაცია, ნატოში შესცლა, მაგრამ შიდა პოლიტიკა სულ სხვანაერია, მთავრობა რუსეთთან თანამშრომლობას არ წყვეტს.
რა რჩევას მისცემდით მთავრობას, როგორ ფიქრობთ რა მიმართულებით უნდა გააქტიურდნენ ისინი?
საქართველოს ხელისუფლებამ მათმა ლიდერებმა უფრო მკაფიოდ უნდა გამოხატონ პოზიცია და გააძლიერონ კანონი ოკუპაციის შესახებ. დათმობები, შემსუბუქებები რუსეთის მიმართ არ მოიტანს შედეგს, პირიქით უნდა გაძლიერდეს ზეწოლა რუსეთზე. ვინაიდან ხელისუფლება პრორუსულია, მათ რჩევას მივცემდი, რომ თუ საქართველოსთვის კარგი უნდათ საერთოდ გადადგნენ ხელისუფლებიდან.
თქვენი აზრით რა პარალელების გავლება შეიძლება აფხაზეთის საკითხსა და ყირიმის საკითხს შორის?
ისტორიულ ქრონოლოგიას თუ დავაკვირდებით, რუსეთის სახელმწიფო რასაც აკეთებდა საქართველოში-აფხაზეთის ანექსია, შემდეგ ცხინვალის რეგიონის ანექსია, ფაქტობრივად იგივე გეგმით მოქმედებს უკრაინასთან მიმართებაში. როცა უკრაინელმა ხალხმა დაიწყო საუბარი ევროინტეგრაციაზე მაშინ რუსეთის ლიდერმა პუტინმა დაიწყო ე.წ ოპერაცია „ბრიტვის“ განხორციელება. „ბრიტვა“ ეს ცნობილი გეგმა გულისხმობდა , რომ საქართველო საერთოდ არ უნდა არსებობდეს, როგორც სახელწიფო, რაც რუსეთის მიზანია, იგივე თეოლოგიითა და იგივე ტექნოლოგიით დაიწყეს მათ უკრაინაში მოქმედებები. რუსეთი და პუტინის ხელისუფლება ცდილობს საბჭოთა კავშირის აღდგენას, რაც დღეს არასერიოზული და არა რეალურია.
აფხაზეთის ოკუპაციის შემდეგ იყო 2008 წლის ომი, რის შემდეგაც საქართველომ დაკარგა ცხინვალის რეგიონიც, როგორ ფიქრობთ შეაჩერებს თუ არა რუსეთი ოკუპაციას და რისი გაკეთება შეუძლია საქართველოს ხელისუფლებას?
რუსეთის სახელმწიფო არაპრიგნოზირებადია. რუსეთის ოკუპაციის შეჩერება იქნება ის, რომ საქართველოს საზოგადოებამ და მისმა ხელისუფლებმა სერიოზულად უნდა დააყენოს საკითხი რუსეთის ოკუპანტობის. როგორც ზემოთ ავღნიშნე, ჩვენ გვაქვს კანონი ოკუპაციის შესახებ, რომელსაც უნდა გამკაცრება და არა შერბილებული მოქმედებები. არანაირი დათმობები რუსეთის წინაშე კარგს არაფერს მოგვიტანს.
სინტერესოა თქვენ რა ინფორმაციას ფლობთ, რა ხდება აფხაზეთში, როგორი სოციალურ-პოლიტიკური ფონია რეგიონში, რამდენად მნიშვმელოვანია ეს ფონი საქართველოსათვის?
რუსეთის საოკუპაციო რეჟიმი და აფხაზეთის მარიონეტული დე-ფაქტო ხელისუფლება ახორციელებენ ქართული მოსახლეობის გენოციდისა და ეთნიკური სერეგაციის აპარტეიდულ პოლიტიკას. ამ მტკიცების საილუსტრაციოდ, გთავაზობთ რამდენიმე ტიპურ მაგალითს: გალის რაიონში ქართველი ბავშვები უკვე მშობლიურ ენაზე ვერ ახერხებენ სწავლას, რადგან ქართული სკოლების არ არსბობამ, ქართულ ენაზე განათლების მიღების აკრძალვამ და მათ მიმართ განხორციელებულმა სხვა სახის დისკრიმინაციულმა პოლიტიკამ განაპირობა ის პოტენციური საფრთხე, რის შედეგადაც შესაძლებელია ადამიანმა საკუთარ სამშობლოში მშობლიური ენა არ იცოდეს.
საოკუპაციო რეჟიმის მიერ, აფხაზეთის მთელ ტერიტორიაზე, ქართულ მოსახლეობაში დანერგილი აზრის თანახმად, ქართველები მხოლოდ მის ერთ-ერთ ტომს, მეგრელებს შეადგენენ და არამარტო აფხაზეთში, არამედ სამეგრელოს მთლიან რეგიონში. ამას ადასტურებს გალის რაიონში აფხაზურ, მეგრულ და რუსულ ენებზე გაზეთის გამოცემა. ზემოთაღნიშნული პროცესები აშკარა გაგრძელებაა იმ იდეოლოგიური ბრძოლისა, რომელიც ჯერ კიდევ მეფის რუსეთიდან მომდინარეობს და ითვალისწინებს ქართველთა ეროვნული თვითშეგნებისა და სახელმწიფოებრივი აზროვნების დანგრევის მიზანმიმართულ პოლიტიკას.
აღნიშნული ფაქტების გარდა, გენოციდის გამოხატულებაა, საოკუპაციო ჯარების მიერ, აფხაზეთის მთლიან მოსახლეობაში ნარკოტიკული ნივთიერებების დიდი ოდენობით მიზანმიმართული გავრცელება, რომლის რეალიზატორიც ოკუპანტის ჯარია. ამავე ნარკოტიკული საშუალებათა დაახლოებით სამი ათასამდე მომხმარებელი ინფიცირებულია შიდსით, რომელთა უმრავლესობა თბილისში გადის მკურნალობას. ინფიცირებულთა რაოდენობა მოძრავია და იზრდება პერმანენტულად. ამ ყველაფერთან ერთად, დღითიდღე მატულობს C ჰეპატიტით და ტუბერკულოზით დაავადებულთა რიცხვი, რის შედეგადაც სიკვდილიანობის მაჩვენებელი კატასტროფულად იზრდება მთელს რეგიონში.
ბოლო დროს გახშირდა ყაჩაღობის შემთხვევები. მშვიდობიანი მოსახლეობის მიმართ, დაუდგენელი ბანდ-ფორმირებების მხრიდან ძარცვამ და ფიზიკურმა შეურაცხყოფამ ინტენსიური ხასიათი მიიღო. ფაქტები ამყარებს წარმოდგენას, რომ უზნეობის ნებისმიერი გამოვლინება ოკუპაციური რეჟიმის მიერ, ნორმად მიიჩნევა.
რამდენად სერიოზულად ეკიდება დღევანდელი ხელისუფლება დევნილების საკითხს, მათი პრობლემების მოგვარება საიდან უნდა დაიწყოს, თუმდაც ელემენტარული პირობების შექმნისთვის?
მათთვის უფრო საინტერესოა თავიანთი ადგილების შენარჩუნება და არა დევნილებზე მუშაობა. ეს არის უსაქმურთა სექტა, ცენტრალური ხელისუფლება სხვა პრობლემებით არის დაკავებული და საკუთარი მოსახლეობის პრობლემებით. ცენტრალური ხელისუფლება, უმაღლესი რანგის პირები რუსეთთან ურთიერთობების დალაგებაზე ლაპარაკობენ. იძახიან ჩვენ უნდა მოვიგოთ აფხაზების გულები, აქ ვარ აფხაზი, ჩემი გული რა მოსაგებია, ჩვენ ტერიტორიები გვაქვს დასაბრუნებელი. ამაზე საერთოდ არ საუბრობენ.
უნდა მოხდეს თუ არა საქართველოს და რუსეთის პირველი პირების შეხვედრა?
აზრი არ აქვს პირველი პირების შეხვედრას, რუსეთი გავიდეს, გახდეს ნორმალური სახელმწიფო და ნორმალური ურთიერთობა გვექნება. კარასინ-აბაშიძის ფორმატი ხომ არსებობს რა მოიტანა ამან? არაფერი არ მოუტანია.. ეს არის მექანიზმები, რომელიც არაფრის მომტანი არ არის
აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის და მისი ხელმძღვანელის ვახტანგ ყოლბაიას მუშაობას როგორ შეაფასებდით?
აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოსა და მთავრობის პოზიცია არსებულ პრობლემებთან მიმართებაში ფაქტობრივად აფხაზეთის დამოუკიდებლობისა და აღიარებისკენ მიდის, რადგან მათი საჯარო განცხადებები ზემოთაღნიშნულის დასტურია. გვთავაზობენ ფედერაციას, კონფედერაციას, რათა აფხაზებს ჰყავდეთ ჯარი და ჰქონდეთ საკუთარი ფულის ერთეულიც.
25.03.14
თამარ გვირჯიშვილი
Discussion about this post