„თბილისი თაიმსი“ მეცნიერებათა აკადემიისა და საქართველოში, მეცნიერების დღევანდელი მდგომარეობით დაინტერესდა, აკადემია, როგორც ცოცხალი ორგანიზმი კვლავ ჩართულია სამეცნიერო კვლევით საქმიანობაში, თუმცა თავის მხრივ, სერიოზულ პრობლემებს განიცდის თავად აკადემიის ერთიანი სისტემა. მეცნიერებათა აკადემიის ფუნქციებისა და პრობლემების შესახებ, გაგვესაუბრა აკადემიის ვიცე–პრეზიდენტი, აკადემიკოსი თემურ ნანეიშვილი.
რას გვეტყვით მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის შესახებ, როგორია მისი დღევანდელი მდგომარეობა?
დავიწყებ იმით, რომ საქართველოს კანონმდებლობით, მეცნიერებათა ეროვნულ აკადემიას ევალება საქართველოს სამეცნიერო სივრცეში შესრულებული სამეცნიერო კვლევების ექსპერტიზა და აკისრია საქართველოს ხელისუფლების მრჩევლის ფუნქცია, რასაც როგორც წარსულში ასევე, დღესდღეობით, წარმატებით ვანხორციელებთ. დღევანდელი მდგომარეობით, აკადემიაში ფუნქციონირებს ცხრა მნიშვნელოვანი სამეცნიერო, მათ შორის ორი ჰუმანიტარული და შვიდი ზუსტი და საბუნებისმეტყველო პროფილის განყოფილება. ეს განყოფილებები აქტიურადაა ჩართული სხვადასხვა პროექტებში თავის აკადემიის ნამდვილ წევრებთან და წევრ კორესპონდენტებთან ერთად.
რას საქმიანობენ, დღესდღეობით, მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიური საბჭოს წევრები?
მოგეხსენებათ, რომ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიური საბჭო მნიშვნელოვანია თავისი ფუნქციონირების აუცილებლობით. საშუალოდ, თვეში ორჯერ იმართება აკადემიური საბჭოს სხდომები, რომლებსაც ხელმძღვანელობს აკადემიის პრეზიდენტი, აკადემიური საბჭოს სხდომებზე განიხილება საქართველოს სამეცნიერო დაწესებულებებში მოღვაწე მეცნიერების, აგრეთვე აკადემიის უცხოელი წევრებისა და საპატიო წევრების მიერ შესრულებული სამეცნიერო მოღვაწეობის თვალსაჩინო შედეგები. აღნიშნულ სხდომებზე, ასევე განიხილება და ფასდება აკადემიის სამეცნიერო განყოფილებების მიერ შესრულებული სამეცნიერო ორგანიზაციული საქმიანობის საინტერესო და მნიშვნელოვანი შედეგები, მათი საქმიანობის სამომავლო გეგმები,საკადრო საკითხები და სხვა.
რამდენად აქტიურია აკადემია, ტარდება თუ არა კონფერენციები, სხვადასხვა კონკურსები, ადგილობრივი თუ საერთაშორისო სამეცნიერო პროექტები?
როგორც ზემოთ აღვნიშნე და გამოჩნდა კიდეც, აკადემია საკმაოდ აქტიურია, ჩვენ ვატარებთ სხვადასხვა სახის სამეცნიერო ფორუმებს, რომელთაც სისტემატური ხასიათი აქვს, არ ვჩერდებით და აქტიურად ვართ ჩართული საგანმანათლებლო პროცესებში.
ვინ აფინანსებს დღეს, მეცნიერებათა ეროვნულ აკადემიას , არის თუ არა სახელმწიფოს მხრიდან ხელშეწყობა ?
საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია წარმოადგენს საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს და შესაბამისად აქვს სახელმწიფოსგან საბიუჯეტო დაფინანსება, რომელიც აკადემიასა და მის წევრებს ხმარდება.
როგორ ფიქრობთ, რა არის ის უმთავრესი ფუნქცია,რომელიც მეცნიერებათა ეროვნულ აკადემიას აკისრია ქვეყნისა და ხალხის წინაშე?
აკადემიის ძირითად ფუნქციას წარმოადგენს საქართველოში წარმოებული სამეცნიერო კკვლევით საქმიანობის კოორდინაცია, რომლის წარმატებით განხორციელებაც,როგორც ქვეყნისთვის ასევე ხალხისთვისაც სასარგებლოა.
რა პრობლემების წინაშე დგას , დღესდღეობით , მეცნიერება და განათლება საქართველოში, რის წინააღმდეგ უწევს ბრძოლა აკადემიას პირველ რიგში?
უნდა ითქვას,რომ წინა ხელისუფლების პირობებში, საქართველოს მეცნიერების სისტემა მიზანდასახულად იშლებოდა, დაიშალა მეცნიერებათა აკადემიის ერთიანი სისტემა, აკადემიიდან ჩამოცილებულ იქნენ სამეცნიერო კვლევითი ინსტიტუტები და რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, სამეცნიერო ბიბლიოთეკაც კი. უნივერსიტეტებთან მიერთებულ ინსტიტუტებს დღესაც არ გააჩნიათ წესდება, იგივე დებულება და შესაბამისად მათ შემადგენლობაში მყოფ პერსონალს, რომელიც დღედაღამ შრომობს არა აქვს მეცნიერის სტატუსი, არ ფუნქციონირებენ სამეცნიერო საბჭოები და სხვა.
აღსანიშნავია ისიც, რომ, აკადემია, განსაკუთრებით უკანასკნელ პერიოდში, ხელისუფლებას სისტემატურად აწვდის კონსტრუქციულ წინადადებებს მეცნიერების სისტემის რეფორმირების საკითხებზე, რომელიც სასწრაფოდ საჭიროებს განხორციელებას.
როგორია თქვენი, როგორც მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტის ან საერთოდ, აკადემიის პოზიცია საყდრისის მაღაროსთან დაკავშირებულ დაპირისპირებაზე?
აკადემიამ არაერთხელ გამოხატა თავისი პოზიცია ამ საკითხზე. ჩვენ აკადემიის წევრებს და ასევე მეც, აუცილებლად მიგვაჩნია უცხოელი და ცნობილი ქართველი მეცნიერების მონაწილეობით სპეციალური კომისიის შექმნა, რომელიც შეიმუშავებს დასკვნას ამ არქეოლოგიური ობიექტის სამეცნიერო და ეროვნული მნიშვნელობის ღირებულების შესახებ.
25.04.14
ნათია კეკენაძე
Discussion about this post