თანამედროვე ეპოქას ქმნიან გამორჩეული ადამიანები. ისინი ესწრაფვიან თავის სფეროში თქვან ის სათქმელი რასაც შემდგომ თაობები გაიმეორებენ. ქართველი ხელოვანები არ არიან განებივრებულნი სახელმწიფოსგან ხელშეწყობით, ისინი თავიანთი უდიდესი შრომის შედეგად აღწევენ საწადელს და ქმნიან კარიერას და სამყაროს, რომელიც მისაბაძი და გასათვალისწინებელია. ,,თბილისი თაიმსის“ სტუმარია მსახიობი ნინო ბურდული, რომელიც საკუთარი ცხოვრების ეტაპებზე, მსახიობის ცხოვრებასა და იმ გარემოზე გვესაუბრება, რომელშიც ხელოვანებს უხდებათ მოღვაწეობა.
რა როლი აქვს თქვენს ცხოვრებაში სამსახიობო ხელოვნებას?
მე ვარ ორკესტრის ტიპის ადამიანი. მიყვარს ორკესტრული ხელოვნება, როდესაც ყველა ინსტრუმენტს თავისი განსაკუთრებული და განუმეორებელი ფუნქცია აკისრია. მიყვარს ისეთი სპექტაკლებიც, სადაც ორკესტრია და არა “მასოვკა”; სადაც ყველა ერთადერთი, განუმეორებელი და შეუცვლელია და ქმნის დასს. კინოც ასეთი მიყვარს – როდესაც ყველა თავის ადგილზეა (რეჟისორი, ოპერატორი, მსახიობი, მხატვარი); როცა თავის საქმეს ყველა იდეალურად აკეთებს, სიყვარულით. ჩემთვის არ არსებობს მთავარი ან მეორეხარისხოვანი, ჩემს ცხოვრებაში რაც გამიკეთებია, ყველაფერს თავისი განუმეორებელი ადგილი აქვს. მსახიობობა არის ის, რის გარეშეც მე ცხოვრება არ შემიძლია. მაგრამ აღმოჩნდა, რომ რასაც ვაკეთებ ხოლმე, ის ყველაფერი მე იმ წუთას მჭირდება და უიმისოდ არ შემიძლია, ამიტომაც ვაკეთებ! ასეთი გახდა ჩემთვის რეჟისორობა, ასე დავკავდი სპექტაკლის დადგმით. როცა ადამიანს რაიმე იდეა გაწუხებს, მისი თვითრეალიზება უნდა შეძლო, პატარა თუ დიდი მასშტაბით, შეიძლება პოპულარული გახდეს ან არა, მაგრამ მნიშვნელოვანია, რომ თავისი სათქმელი თქვას. მე მაგალითად, ჩემი სათქმელი კაბის მოდელირებაშიც მითქვამს. ვფიქრობ, თვითრეალიზება არ ნიშნავს იმას, რომ ყველამ გაღიაროს. ეს არის ჩემი ცხოვრების წესი. არ ვიცი, ჩემი ხასიათი განსაზღვრა ამან თუ ჩემმა ხასიათმა განსაზღვრა ცხოვრების წესი, მაგრამ ეს თანხვედრაა. მე ვარ არტისტი!
თქვენ ინტერვიუებში ხშირად ამბობთ, რომ უპირატესობას უფრო კინოს ანიჭებთ, ვიდრე თეატრს. რატომ თვლით ასე?
თეატრი უფრო დროში გაწელილი ხელოვნებაა, ძალიან პარადოქსულია, მაგრამ ის ამწუთიერია და მხოლოდ დღევანდელობაში არსებობს და ფასს კარგავს, როდესაც მეორე დღე დგება. სწორედ ეს არ მიყვარს. მე მიყვარს, როცა შემიძლია საუკუნის წინანდელ ფილმს ვუყურო და მირჩევნია იმან ჩემში აღძრას აზრები და ემოციები. მაგრამ, მეორე მხრივ, როდესაც შენ არსებობ ამ სფეროში, შენ დროში ხარ “გაწელილი”, ეს ჩემი ცხოვრების წესი არაა. მე დასრულებული ურთიერთობები მიყვარს. სევდისდა მიუხედავად, მიყვარს, როდესაც სევდას მიტოვებს კინო, რომ რაღაც კარგი იყო და დამთავრდა. თეატრში შეიძლება ოცი წლის წინანდელი სპექტაკლი განუწყვეტლივ ითამაშო და მე ეს არ შემიძლია, აღარ მაინტერესებს, რადგან ყოველდღე რაღაც ახალი მიტაცებს და ამას კინოში ვპოულობ. მე ცოტა ეგოისტი ვარ… მსახიობებს უყვართ პუბლიკა, ტაშის დაკვრის მომენტი. მე კი ეს, მაპატიეთ, მაგრამ აღარ მინდა, აღარ მაინტერესებს. ჩემთვის მთავარია ის გავაკეთო, რაც მინდა, და მადლობელი ვარ, რასაკვირველია, თუ ყურადღებას იჩენენ, ოღონდ ეს არ არის ჩემთვის მნიშვნელოვანი. კინოში ეს ყველაზე კარგად გამოდის. მე შეიძლება აღარ შევხედო იმ კინოს, მთავარია, დავიხარჯე, ვიცხოვრე იმ ვიღაცის ტყავში და რაღაც ახალი გამოვცადე ცხოვრებაში და დამთავრდა. ეს არის მთავარი განსხვავება, თორემ, რასაკვირველია, ეს პროფესიები გავს ერთმანეთს.
გარდა ამისა, კინო ცოტა ნიუანსურია. თეატრალური ხელოვნება ძალიან იოლად გადადის უგემოვნობაში. იქ, სადაც ცოტა გაუნათლებლობაა, როცა ცოტა ,,გოიმობა“, უცოდინრობა, პოპულიზმია, უკვე უგემოვნობაში გადადის, მე კი ეს არ მიყვარს, იმიტომ, რომ უფრო არანატურალურია. კინოში არანატურალიზმი იქმნება სხვა ესთეტიკური საშუალებებით და ისიც უკვე ხელოვნებაა და თეატრში როდესაც რაღაც ძალიან ხელოვნურია, გამაღიზიანებელია.
თქვენს მიერ შესრულებული როლებიდან რომელია განსაკუთრებულად თქვენეული და რომელს ანიჭებთ უპირატესობას?
თეატრში ბევრი კარგი როლი მაქვს ნათამაშები. პირველი ჩემი ლეგენდად ქცეული სპექტაკლი იყო ,,ჩვენი პატარა ქალაქი“, რომელშიც ვითამაშე ნესტანის როლი (ქართულ ვერსიაში). ეს იყო ამერიკული პიესა, რომელშიც იმ პერსონაჟს ემილი ერქვა. ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ჩემთვის, რადგან ვიყავი პატარა იმისთვის, რაც უნდა მეთამაშა მესამე მოქმედებაში. ეს იყო შეხება მარადიულ თემებთან, ამისთვის ძალიან მადლობელი ვარ მიშა თუმანიშვილის, რადგან ასეთი როლი მათამაშა. ასევე შექსპირის როლებიდან ჯულიეტა მაქვს ნათამაშები, მაგრამ კარგ ასაკში “მოვითავე”. ეს ინსტიტუტის დიპლომი იყო და ამით დამთავრდა. ნათამაშები მაქვს არაჩვეულებრივი როლი ,,ზაფხულის ღამის სიზმარში“, ლიტანია და იპოლიტა და ამითიც ძალიან ბედნიერი ვარ. ნათამაშები მაქვს პირანდელოს პიესაში ,,ავტორის მაძიებელი ექვსი პერსონაჟი“ ფანტასტიკური როლი, პინტერის ,,ღალატში“, სტრიმბერის ,,მამაში“, მაგრამ უნდა გითხრათ, რომ ყველაზე კარგ სპექტაკლებს ყველაზე ხანმოკლე ცხოვრება ჰქონდათ. სწორედ იმიტომ, რომ მე ის ხელოვნება მიყვარს, რაც მაინცდამაინც მოთხოვნადი არ არის ჩვენს საზოგადოებაში.
როგორი ხასიათი უნდა ჰქონდეს მსახიობს?
ჩემი პედაგოგი ლილი იოსელიანი ამბობდა, რომ მსახიობი ბავშვივით არის. შემდეგ ჩემს თავს რომ ვაკვირდებოდი, მივხვდი, რას გულისხმობდა. ეს ბავშვურობა არ ნიშნავს ინფანტილიზმს, ეს ნიშნავს იმას, რომ შენ გაქვს ძალიან მგრძნობიარე აღქმა რეალობის; ამავე დროს ძალიან განვითარებული ფანტაზია და ეს ფანტაზიისა და რეალობის ზღვარი ძალიან დარღვეულია. ხელოვანი საერთოდ ძალიან ახლოსაა სიგიჟესთან. ეს ნორმიდან გადაწეული უნდა იყოს, “დალაგებული” ხელოვნებას ვერ შექმნის, რადგან ძალიან ძნელია დაიჯერო, რომ სხვისი აზრებით აზროვნებ და სხვისი გრძნობებით განიცდი. ეს თუ რთული პროცესია და მძიმედ გამოგდის, ე.ი. ხელოვანი აღარ ხარ. მე მაგალითად, ვამჩნევ, როგორ თავისთავად ხდება ეს ყველაფერი. ეს უფრო ინტუიციური სამუშაოა, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან მიყვარს კონცეფტუალური ხელოვნება და ვთვლი, რომ აუცილებლად მოფიქრებული, გააზრებული უნდა იყოს. ხელოვნებაში რაღაცებს აკეთებ ინტუიციურად და იმას აანალიზებ მერე. აღმოჩნდება, რომ შენი ინტუიცია სწორად მიდიოდა. ეს იმიტომ გააკეთე, რომ რაღაც კონკრეტულს ემსახურება. ეს არის მთავარი განსხვავება. ეს ბავშვურობა, უშუალოობა, დაჯერების უნარი, საჯარო მარტოობის უნარი, რაც ბავშვებს აქვთ – ამასაც ლილი გვეუბნეოდა ხოლმე და ამის შემდეგ სულ ვამბობდი, როდესაც პირველი შვილი გამიჩნდა, მე მაშინ გავხდი მსახიობი. უკვე დიდი ვიყავი, 28 წლის, როდესაც შვილი გავაჩინე. მე მასთან ერთად თავიდან ვისწავლე საჯარო მარტოობა, უფრო სწორად, თეორიული ნასწავლი პრაქტიკაში მაშინ განხორციელდა. ვიგრძენი რა იყო, როდესაც ბავშვს შეუძლია ყველაფერი დაივიწყოს და თავისი ფანტაზია შეიძლება რეალობად აქციოს. ეს ძალიან სასიამოვნო პროცესია და ყველა პროფესიაში უნდა გსიამოვნებდეს რასაც აკეთებ. შეიძლება სირთულეები იყოს, რაღაც გაგიჭირდეს, უნდა დაძლიო, შეიძლება განცდებიც ახლდეს თან, მაგრამ თუ სიამოვნება არ ახლავს, განსაკუთრებით ამ საქმეში, ძალიან გაგიჭირდება.
რომელ მსახიობს გამოარჩევდით ხასიათით, ნიჭით ან მონათესავე ხელოვნებით?
მე არასდროს ვყოფილვარ ვინმეზე გაგიჟებულად შეყვარებული. მადლობა ღმერთს, ბევრი კარგი მსახიობია და ძალიან ბევრი მიყვარს. მე უბრალოდ ვიტყვი, რომ მიყვარს მსახიობები, რომელთა პიროვნებაც ჩანს ხოლმე ნათამაშები როლის უკან (ის პიროვნება შეიძლება არ იყოს კარგი, მაგრამ თავისი შეაქვს და ამით განუმეორებელს ხდის და არ არის უნიფიცირებული). ეგრედ წოდებულ ჰოლივუდურ კინოში, რომელიც პრინციპში აღარც არსებობს, დიდი ნაკადი იყო მსგავსი სახეების, ან მსახიობებისა, რომლებიც ერთიდაიგივე სახით გადადიოდნენ ფილმიდან ფილმში. ეს ჩემთვის მიუღებელია. ისინი ტექნიკურად ძალიან მაღალი დონის მსახიობები არიან. ეს არ არის არაპროფესიონალიზმი, ეს უბრალოდ არის ჩვეულებრივი ხელობა და ეს ჩვეულებრივი ხელოვნებაში ძალიან რთულია. მე ვერასოდეს გამოვყოფ ვინმეს ვერც მხატვრობაში, ვერც ლიტერატურაში, ვერც მუსიკაში, ბევრი რამ სწორედ ამ მრავალფეროვნებით მომწონს.
თქვენ თვლით, რომ მსახიობობაში ყველაზე რთულია საკუთარის თამაში, რთულია თუ არა, როდესაც შენეულს გადმოსცემ?
რთული ჩემთვის არ არის, რადგან მე არ მაქვს პრობლემა, რომ გავიხსნა. ცოტა სხვა რამეზე გადავდივარ, მაგრამ, ზოგადად, საქართველოშია უფრო ეს პრობლემა, რადგან ჩაკეტილი ადამიანები ვართ. ჩვენ არტისტულები ვართ, ოღონდ არტისტულები იმით, რომ ვთამაშობთ ვიღაცას. კარგად გამოგვდის იმიტაცია, გამოგვდის კომედია, ნიღაბი. იმიტომ, რომ მე ვიმალები და ამას ვაკეთებ “ფოიერვერკულად”; ვიღაცას დავცინი, ვიღაცას წარმოვადგენ. ეს არ არის იოლი ხელოვნება, მაგრამ ბევრად უფრო იოლია იმ მხრივ, რომ შენს თავს არ ხსნი. ყველაზე რთული საქართველოში ისაა, რომ გაიხსნა და აქ ყველაზე ნაკლებია მოთხოვნა. საქართველოში პრობლემებზე საუბარს ერიდებიან. რატომ? იმიტომ, რომ არ მინდა, შენში ღრმად შემოვიდე, არ მინდა, ჩემი რაღაც გაჩვენო. ამით მენტალურ პრობლემასთან მივდივართ. მსოფლიო ხელოვნებაშიც ყველაზე დიდ არტისტებად ითვლებიან ისინი, ვისაც თავის ტკივილის ჩვენება შეუძლიათ და ყველაზე დიდ მხატვრებად ისინი ითვლებიან, ვისაც საკუთარი ტკივილის გადმოცემა შეეძლოთ. ეს არის ყველაზე მაღალი ხელოვნება, რთული, მაგრამ საინტერესო. ისინიც თავს იტყუებენ, ვინც ნიღაბს ითხოვენ.
თქვენთვის ერთ-ერთი გამორჩეული მსახიობი, რომელთანაც განსაკუთრებული ურთიერთობა გქონდათ, სოფიკო ჭიაურელი იყო. მინდოდა თქვენთან მეხსენებინა, რათა საინტერესო ფაქტები მოგეყოლათ მის შესახებ.
განსაკუთრებული ურთიერთობა მქონდა მასთან, იმიტომ, რომ მართლაც უცნაური რაღაც მოხდა. ბოლო სპექტაკლში სოფიკოს პარტნიორობა მე გავუწიე. ძალიან მოინდომა თავის იმ პატარა თეატრში, რომელიც თავისთვის გაიკეთა თავშესაფარივით. უნდა გითხრათ, რომ ჩემთვის ეს ძალიან ტრაგიკული იყო. ის არ იყო პატარა თეატრის მსახიობი. იმიტომ არა, რომ პატარა თეატრი ცუდია, არამედ იმიტომ, რომ თვითონ იყო “ფეიერვერკული” და დიდი თეატრის მსახიობი იყო. ძალიან ტრაგიკული იყო მისი უთეატროდ დარჩენა ბოლო პერიოდში. ეს რაღაც თავშესაფარივით რომ გაიკეთა თავის მშობლების სახლში, ძალიან მოუნდა დაედგა თამაზ ჭილაძის პიესა ,,არაბეთის სურნელოვანი ბალახები“, რაც ორ მოხუცებულ ქალზეა, რომლებიც განწირულები არიან ერთად იცხოვრონ. ეს ძალიან კომიკურიც იყო, ძალიან სევდიანიც და ძალიან საინტერესო სამუშაო; რასაკვირველია, რთულიც, რადგან ეს ძალიან პატარა სცენაა, ძალიან პატარა დარბაზი. ძალიან მიყვარს ის როლი, კარგად ვიმუშავეთ, მაგრამ მქონდა რაღაც განსაკუთრებული განცდა, ასეთი რამ არასოდეს მქონია. თითქოს სულ ვფიქრობდი, რომ სოფიკოსთვის ვაკეთებდი რაღაცას. ეს არა ცუდი, არამედ კარგით, რადგან შემდეგ მივხვდი, რომ ასე იმიტომ ხდებოდა, რომ ეს მისი ბოლო როლი იყო. უკვე ისე ცუდად იყო, რომ იქ ტრიალებდა და რაღაც მოძრაობებს აკეთებდა, რის გამოც სულ ეშინოდა, არ დავვარდე ისე, რომ მერე ვეღარ ავდგეო. მოძრავი და სიცოცხლით სავსე ადამიანი იყო, ოღონდ ფიზიკურად უკვე ძალიან ავად იყო. ჩემთვის კი ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ის, რომ დამდო პატივი და ერთად ვითამაშეთ. სხვათა შორის, ჩვენ სერიალშიც ვითამაშეთ ერთად.
მინდა, სერიალების შესახებაც გკითხოთ, ვინაიდან ამჟამადაც დაკავებული ხართ სერიალში ,,ჩემი ცოლის დაქალები“. ზოგადად, როგორ აფასებთ სერიალებს საქართველოში. რამდენად წარმატებულია საქართველოში?
მე “სერიალისტი” არ ვარ, თუმცა ამ ბოლოს ხშირად ვუყურებ ფილმებს, მათ შორის – სერიალებსაც. ძალიან მიყვარს დეტექტიური ჟანრი და ვნახე ბევრი ბოლო წლებში გადაღებული სერიალიც. საკმაოდ კარგი ხარისხი და მაღალი დონის სცენარებია. ისე, რომ თვალს ვერ მოსწყვეტ. ჩვენ მიჩვეულნი ვართ ძალიან დაბალი ხარისხის სერიალებს ლათინო-ამერიკული და თურქული სერიალების გამო. თუ აკეთებ, უნდა გაკეთდეს კარგი, ეს მას კულტურაა, მაგრამ კულტურას ნუ დავივიწყებთ, რადგან მხოლოდ ,,მას“ გვრჩება და კულტურა გვავიწყდება. რაკი არსებობს ეს მიმართულება, მგონია, რომ საქართველომ თვითონ უნდა გადაიღოს. საქართველოში ძალიან ბევრი კარგი მსახიობი გვყავს დაუსაქმებელი. ჩვენთან საერთოდ ძალიან კარგი კინოსკოლა იყო და ეს მოგვდევს დიდი ხანია. მე მივესალმები იმას, რომ ჩვენ თვითონ გადავიღოთ ის სერიალები, რომლებსაც დიასახლისები უყურებენ. არიან ადამიანები, რომელთაც ეს ჭირდებათ და იმ სხვისი სერიალის ყიდვას, ჯობს, ჩვენი გადავიღოთ. მივესალმები ,,ჩემი ცოლის დაქალებს“, არაჩვეულებრივი სცენარისტი გვყავს, რომელიც ყველა თემაზე წერს და გრძნობს ყველა ფენას, მიმართულებას, ტენდენციას და ბევრი კარგი მსახიობი თამაშობს. რა ჯობია იმას, რომ შენი მსახიობები არიან დასაქმებულნი.
თანამედროვე ქართულ კინოში რა მოგწონთ და რა არ მოგწონთ განსაკუთრებით?
თანამედროვე ქართული კინო არ არსებობს, იმიტომ, რომ კინოს აფინანსებენ მხოლოდ იმ ნიშნით, რომ უნდა იყოს ფინანსურად მომგებიანი. მოგეხსენებათ, ფინანსურად მომგებიანი ჩვენთან პირდაპირი ნიშანი არის იმისა, რომ ეს არის უგემოვნება და მდარე ხარისხი და მე პირადად ამით აღშფოთებული ვარ. იმდენად ცოტა ფულია (ისევ ფინანსებთან მივდივართ), რომ აქ კონკურენცია ვერ იარსებებს. ძალიან ცოტა ფული იდება კინოში, რეალურად კი, საკმაოდ ძვირადღირებული ხელოვნებაა. ჩვენთან იმის შესაძლებლობა, რომ შენს ქვეყანაში ამოიღო ჩადებლი თანხა, არ არის. ეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში შეიძლება, თუ მდარე ხარისხს აჩვენებ და ეს ნიშნავს, რომ კინო მოკლულია.
როგორ თანხმდებით და რა კრიტერიუმებით არჩევთ როლებს?
რაღაც მაინც უნდა იყოს ისეთი, რის გამოც უნდა დავთანხმდე; პირველ რიგში, რა თქმა უნდა, როლი, შემდეგ დრამატურგია ან სცენარი, ან პიესა; რეჟისორი, ანსამბლი, თეატრი ან გადამღები ჯგუფი; ფინანსები, აგრეთვე არანაკლებ მნიშვნელოვანია. მაგალითად, ბოლო დროს თანხა არც მიკითხავს, ისე ვთქვი უარი როლზე, იმიტომ, რომ სცერანი რომ წავიკითხე, “კოშმარი” იყო. ყველაფერზე ვერ დათანხმდები, რაღაც მაინც უნდა იყოს ხელმოსაჭიდი, მე ისედაც ვთვლი, რომ ბევრი ვიმუშავე, იმიტომ, რომ უსაქმოდ გაჩერებაც არ შეიძლება. როდესაც ხელოვნებასთან ახლოს არაა და ჩემთვის პიროვნულად მიუღებელი ხარისხია, მაშინ როლზე ვერაფრით ვთანხმდები. კინოში ისეთი როლი არ მითამაშია, რომელზეც მიოცნებია.
ამჟამად რა გაქვთ დაგეგმილი და რა პროექტებში ხართ ჩართული?
დაგეგმილი მაქვს საერთოდ სხვა სფეროში მუშაობა. შეიძლება რაღაც ვთარგმნო და, მადლობელი ვიქნები, თუ გამოვა ეს პროექტი, იმიტომ, რომ ჩემი მეგობრის ნაწარმოებია და ამას სიამოვნებით გავაკეთებ. თანაც ფინანსურადაც გარანტირებული ანაზღაურებაა. ამასთან ერთად არის სერიალის გაგრძელება დაგეგმილი, დანარჩენი ქასთინგების დონეზეა.
როგორ აფასებთ ხელოვანების ჩართვას პოლიტიკაში?
ძალიან კარგი იქნება, რომ ჩართულები ვიყოთ. მე აქტიურად ვიყავი ჩართული, უბრალოდ ძალიან მომბეზრდა და ცოტა გული დამწყდა. მაგრამ რა უნდა ქნა… უმრავლესობის აზრი იმარჯვებს. სამწუხაროდ, უმცირესობის ადგილი არასდროსაა, მე კი ყოველთვის უმცირესობაში ვარ. ჩემი აქტიურობა გამოიხატებოდა ლაპარაკით და კომენტარებით. მე პოლიტიკაში ვერ ჩავერთე. ეს არ აღმოჩნდა ჩემი საქმე. მივხვდი, რომ აქ ჩემი ადგილი არ არის და მე ასეთი წესით ვერ ვიცხოვრებ. ამისგან დამიცვა მე განგებამ და გავჩერდი. კომენტარის დონეზე ლაპარაკი მომბეზრდა, რადგან არაფერი იცვლება და ახლა სხვამ ილაპარაკოს. არიან ადამიანები, რომლებიც ლაპარაკობენ და არ არის აუცილებელი ჩემი ლაპარაკი. მაგრამ ჩემი სურვილია, როდესაც ხელოვანი ადამიანი რისკავს და შედის ამ სფეროში, ხელოვნებაზე მაინც უნდა იზრუნოს. იმიტომ, რომ იღუპება ქვეყანა ადამიანებისგან, რომლებიც მხოლოდ საკუთარ ჯიბეზე ფიქრობენ. ეს უბრალოდ აღმაშფოთებელი, გამაოგნებელი და გასაოცარია, და ეს არ თავდება. ამ დროს არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც შეუძლიათ არა მხოლოდ თავის თავზე და თავისიანებზე იზრუნონ, არამედ საზოგადოებაზეც. როდესაც ჩვენს პოლიტიკას ვუყურებ, ისეთი განცდა მრჩება, რომ ამ ადამიანებს არაფერზე უფიქრიათ – ზოგადსაკაცობრიოზე, ადამიანებზე, საზოგადოებაზე, ფილოსოფიაზე, მსოფლმხედველობაზე. ცარიელი ფურცლებივით არიან, რომელზეც იწერება მერკანტილურობა – ,,მე მინდა!“ – და უნდათ ძალიან მდარე რაღაცები. თუ ადამიანი კომფორტულად გრძნობს თავს მაშინ, როდესაც ფინანსურად თვითონ უზრუნველყოფილია და გარშემო ნანგრევებია (ზოგჯერ პირდაპირი და ზოგჯერ გადატანითი მნიშვნელობით) ასეთი ადამიანი სამკურნალოა.
როგორ აფასებთ ახალ თაობას სამსახიობო ხელოვნებაში?
საკმაოდ კარგი თაობაა. რა დალევს ნიჭიერ ადამიანებს. უბრალოდ არ არის ახლის მიმართ სწორი მიდგომა ამ ქვეყანაში და ისევ სხვა პრობლემებთან მივდივართ. ახლა მე მკითხეთ, ჩემს თაობაში როგორი ახალგაზრდები იყვნენ? ცუდი და კარგი ყველგან არსებობს, მაგრამ სახელმწიფო რას აკეთებს იმისთვის, რომ კარგი მაქსიმალურად წახალისდეს და ცუდს კი მაგალითი მისცეს, რომ რა შეიძლება უნდოდეს და როგორი შეიძლება გახდეს. ახალგაზრდა ადამიანს როდესაც არ აქვს საშუალება, ასპარეზი, რაიმე სფეროში საკუთარი თავი იპოვოს, არ სთავაზობ პერსპექტივას, როგორ უნდა ისაუბრო თაობაზე. ახალგაზრდები არიან განწირულნი, ისინი მხოლოდ საკუთარ პიროვნულ სიძლიერეზე არიან დამოკიდებულები. საბჭოთა კავშირის დროსაც ასე იყო, ამას რად უნდა ლაპარაკი. მე მინდა, გამოვიდეთ ამ პოსტსაბჭოური გავლენისგან და გავიხედოთ შორს, თუ როგორ ზრუნავენ ღირსეული ქვეყნები თავიანთ მომავალზე. ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენი ქვეყანა გავავსოთ არსებებით, რომლებიც არ ამოიღებენ ხმას, ვერ იაზროვნებენ დამოუკიდებლად, იმის ნაცვლად, რომ შეგნებული მოქალაქეები გვყავდეს. რა თქმა უნდა, ყველა ვერ იქნება განათლებული, ყველა ვერ იქნება ნიჭიერი, მაგრამ, მთავარია, ადამიანებმა იგრძნონ, რომ ისინი საჭიროები არიან საკუთარი ქვეყნისთვის და თუ ისინი რაღაც ფასეულს გააკეთებენ, დაუფასდებათ.
როგორ ფიქრობთ, რა ხელშეწყობა უნდათ სახელმწიფოსგან ხელოვანებს?
პირველ რიგში, მოხელეებს უნდა ესმოდეთ, რა არის ხელოვნება. ახლა როგორც ხდება არ მომწონს, ცოტა ხნის წინ როგორც ხდებოდა არ მომწონდა, იმის წინ რაც ხდებოდა არც ის მომწონდა. მე ვიცი ერთი რამ: თუ არსებობს სახელმწიფო უწყებები, რომლებიც ბიუჯეტიდან ფინანსდება, ისინი უნდა არსებობდნენ მხოლოდ იმისთვის, რომ ჩემნაირ ერთ ჩვეულებრივ ხელოვანს შეუქმნან ყველა პირობა იმისათვის, რომ თავისი იდეები განახორციელოს; ან უნდა არსებობდეს სახელმწიფო დაფინანსებაც და ფონდებიც, რომლის დაარსებაც ჩვენთან ვერასოდეს მოხდა, რადგან ფულიანი ადამიანი თუ არ წაახალისე, ფულს არაფერში ჩადებს. თუ შენ ოდნავ მაინც პროგრესულად მოაზროვნე ხარ, უნდა იცოდე, რომ ხელოვნება აუცილებელია იმისათვის, რომ ჯანსაღი საზოგადოება გყავდეს. ამიტომ უნდა შეიქმნას ისეთი სისტემა, რომელიც მოიზიდავს კერძო ფულს და მაგალითს მისცემს, როგორც სახელმწიფო, რომელიც დებ ფულს და მოუწოდებს სხვას, მოდი, შენც ჩადე ფული და შენ ამისთვის რაღაც შეღავათი გექნება! ეს იქნება მეცენატობის თუ ფონდების კანონი, არ აქვს მნიშვნელობა, რას დავარქმევთ, მილიონი ფორმა არსებობს ამის. შეიძლება სხვა ქვეყნების კანონმდებლობებში ჩავიხედოთ, მაგრამ ამისთვის საჭიროა ნება, აი ამ ნებას კი მე ვერ ვხედავ. მე გავაკეთებდი რომ შემეძლოს. მე მივხვდი, რომ არ შემიძლია კაბინეტში ვიჯდე 9-დან 6-მდე, მაგრამ ვიღაცა, რომელსაც ასევე არ შეუძლია, თვლის, რომ მაინც უნდა იჯდეს. სანამ ეს არ დამთავრება არაფერი შეიცვლება!
21.07.14
გიორგი ჩუბინიძე