ტექნოლოგიური პროგრესის პარალელურად მსოფლიოში ყოველწლიურად სულ უფრო ნაკლები მუშახელი ხდება საჭირო. ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, რამდენიმე წელიწადში 38%-დან 57%-მდე სამუშაოთა რიცხვი გახდება კომპიუტერიზებული და ავტომატიზირებული. ეს კი გულისხმობს, რომ ისეთ მომსახურეობაში, როგორიცაა მძღოლი, ქარხნის მუშა, მთვლელი, მოლარე, აღარ იქნებიან ადამიანები საჭირო.
სხვა ექსპერტების აზრით, მსგავსი „აპოკალიფსური წინასწარმეტყველებები“ საფუძველს მოკლებულია. მათ პირიქით, იმის შიში აქვთ, რომ მსგავსი განცხადებები შესაძლოა ტექნიკური პროგრესის შემაფერხებელიც კი გახდეს.
ორმა ეკონომისტმა, რობერტ ატკინსონმა და ჯონ ვუმ Information Technology and Innovation Foundation (ITIF) -დან გამოაქვეყნეს ანგარიში (False Alarmism: Technological Disruption and the U.S. Labor Market, 1850–2015, კვლევა ვრცლად შეგიძლიათ იხილოთ : (itif.org) სადაც მეცნიერებმა გაანალიზეს აშშ-ში ბოლო 165 წლის განმავლობაში არსებული სიტუაცია შრომითი ბაზრისა და მასში დასაქმებული მუშახელის შესახებ. ანგარიშის მიხედვით, მეცნიერებმა მოახდინეს იმ ფაქტორების ინდენტიფიცირება,რომლებიც ზრდიდნენ ან ამცირებდნენ წლების განმავლობაში ტექნოლოგიურ ინოვაციებს.
მაგალითისთვის, კვლევაში ჩანს, რომ ავტომობილების გამოგონებისა და ახალი მოდელების შექმნის პარალელურად გაიზარდა ავტომექანიკოსთა რიცხვი და შემცირდა მრეცხავთა რაოდენობა სარეცხნი მანქანის გამოგონების შედეგად, ამ ორი მაგალითის ჩვენებით მკვლვარები ხაზს უსვამენ იმას, რომ მსჯელობა, თითქოს ტექნოლოგიური პროგრესი აპრიორი იწვევს მუშახელის შემცირებას, არასწორია. მსჯელობისას აუცილებლად უნდა გამოიკვეთოს კონკრეტული სფერო და მისი მახასიათებლები.
ატკინსონმა და ვუმ სამი მნიშვნელოვანი დასკვნა გააკეთეს. 1-ლი მათგანის მიხედვით, ბოლო 20 წლის განმავლობაში სამუშაო ბაზარზე მცირე ცვლილები განხორციელდა, ზოგიერთი სამუშაო თუ ქრებოდა, ის ახლით და განსხვავებული სპეციფიკის სამსახურით ნაცვლდებოდა.
მეორეც, სამსახურების ავტომატიზაციამ ფაბრიკაში მუშახელის საჭიროების დაკარგვა გამოიწვია, ამით ბუნებრივია დაიზოგა ხელფასები და ამ თანხის ინვესტირება სხვა სამუშაო ბაზარზე მოხდა, მაგალითად, გაყიდვების ან მარკეტინგის სფეროში), და მესამე, 2010 წლიდან 2015 წლამდე ცოტა რაოდენობამ დაკარგა სამსახური სამუშაო-ავტომატიზაციის მიზეზით.
მათ გამოაქვეყნეს დიაგრამა, სადაც ნაჩვენებია,რომ უკანასკნელი 150 წლის განმავლობაში ნამდვილად იყო პერიოდები, როდესაც ტექნოლოგიური პროგრესი ამცირებდა მუშახელის რიცხვს, თუმცა დღესდღებით, ამ მიზეზით სულ უფრო ნაკლები ადამიანი კარგავს სამსახურს.
მეცნიერები წერენ, რომ ანტი-ტექნოლოგიური დამოკიდებულება და პროტესტი კაცობრიობისთვის ახალი არ არის, 1811-1813 წლებში ინგლისელმა ფაბრიკის მუშებმა (Luddites) გაანადგურეს ის მოწყობილობები,რომლებიც ავტომატურად ამუშავებდა ქსოვილებს. 1830 წლებში ბრიტანელმა მუშებმა ასევე დიდი ზიანი მიაყენეს სალეწ მანქანებს. ანგარიშის ბოლოს, მეცნიერები ურჩევენ პოლიტიკოსებს, რომ წაახალისონ ტექნოლოგიური ინოვაციები თავიანთ ქვეყნებში.
ნათია კეკენაძე
Discussion about this post